İnsansı Robotlarda Yapay Zeka

İnsanlar yapay zekayı düşündüklerinde, akıllarında canlanan ana görüntü, etrafta dolaşan ve mekanik cevaplar veren bir robot oluyor. Çok sayıda yapay zeka türü olmasına rağmen, insansı robotlar en popülerlerinden biri. Bu durumun, Hollywood filmlerinde yapay zeka robotlarına yer verilmesinin payı ise oldukça büyük. Yapay zekanın en eski insansı türlerinden biri, 1495 yılında Leonardo Da Vinci tarafından yaratılmıştı ve oturma, ayakta durma ve yürüme gibi birçok insan işlevini yerine getirebiliyordu.

Başlangıçta, yapay zeka insansı robotlar için temel amaç araştırmalardı. İnsanlar için nasıl daha iyi protezler oluşturulacağı konusunda araştırma yapmak için kullanılıyorlardı. Günümüzde ise, farklı insanlık görevlerini yerine getirmek ve istihdam sektöründe farklı roller üstlenmek adına geliştiriliyor. Bu rollerden bazıları arasında kişisel asistan, resepsiyonist ve ön büro görevlisi yer alıyor.

Yapay zekayı yaratma süreci oldukça karmaşık olmakla birlikte, çok fazla iş ve araştırma sürece dahil ediliyor. Çoğu zaman, mucitler ve mühendisler bazı zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Yapay zeka robotları, sensörler ve aktüatörler gibi bazı özellikler sayesinde hareket ediyor, konuşuyor veya eylemde bulunuyor. Birinci sınıf sensörler ve aktüatörler oldukça önemli ve küçük bir hata bile aksaklıklarla sonuçlanabiliyor.

İnsanlar, insansı robotların, yapısal olarak insana benzer robotlar olduğunu varsayıyor. Fakat bazı yapay zeka örneği robotlar insanlara tamamen benzememektedir. Robotlar, genellikle Android veya Gynoids’dir. Bir Android, insansı bir robot olarak bir erkeğe benzemek için tasarlanmışken, Ginoidler ise kadınlara benziyor.

İnsansı Robotlar Nasıl Ortaya Çıktı ve Nasıl Çalışıyor?

Sanal asistanlar, belirli özelliklerle çalışıyorlar. Kendi ortamlarını algılamasında onlara yardımcı olan sensörleri bulunuyor. Bazılarının net görmelerini sağlayan kameraları mevcut. Stratejik noktalara yerleştirilmiş motorlar, hareket etme ve jest yapmada onlara rehberlik ediyor. Bu motorlara genellikle aktüatör deniyor.

İnsansı robotları uygulamaya koymak adına pek çok çalışma, finansman ve araştırma yapıldı. Taklit edilmek üzere olan bir şeyin net bir resmini elde etmek için önce insan vücudu incelendi. Daha sonra, insanlığın yaratıldığı görev veya amaç belirlenmeliydi. İnsansı robotların bazıları deneysel veya araştırma amaçlı yaratılırken, diğerleri ise eğlence amaçlı tasarlandı. Bir kısım yapay zeka robotları da, kişisel bir asistan olarak yaşlı insanlara evlerde yardım etme gibi özel görevleri yerine getirmek için yaratıldı.

Bilim adamları ve mucitlerin, tamamen işlevsel bir insansı robot hazır olmadan önce atması gereken bir sonraki adım, insan vücudunun parçalarına benzer mekanizmalar oluşturmak ve bunları test etmek. Daha sonra ise, en önemli aşamalardan biri olan kodlama sürecinden geçmek. Kodlama, bu buluş sahiplerinin, yapay zeka robotlarının işlevlerini yerine getirmelerini ve bir soru sorulduğunda cevap vermelerini sağlayacak talimatları ve kodları programladıkları aşamadır.

Yapay Zeka Robotlarını Yaratırken Karşılaşılan Zorluklar

İnsansı robotlar çok popüler olmakla birlikte, mucitler tamamen işlevsel ve gerçekçi olanları yaratmada birkaç zorlukla karşı karşıya kalmaktadır. Bu zorluklardan bazıları şunlardır:

Aktüatörler, hareket etmeye yardım eden ve jest yapan motorlardır. İnsan vücudu dinamiktir. Yerden kolaylıkla bir kaya alabilir, karşısına atabilir, etrafında yedi kez dönebilir ve vals yapabilir. Bütün bunlar, on ila on beş saniye arasında gerçekleşir. Bir insansı robot yapmak için, bu hareketleri esnek bir şekilde ve aynı hatta daha az zaman dilimi içerisinde taklit edebilecek güçlü, verimli aktüatörlere ihtiyacınız bulunuyor. Aktüatörlerin, çok çeşitli eylemleri gerçekleştirebilecek derecede verimli olması gerekiyor.

Sensörler, robotların çevrelerini hissetmelerine yardımcı olan şeylerdir. Bu insansı robotların dokunma, koku alma, görme, işitme ve düzgün çalışabilme gibi tüm insani duyulara ihtiyacı vardır. İşitme sensörü, robotların talimatları duyması, deşifre etmesi ve gerçekleştirmesi için önemlidir. Dokunmatik sensör, nesnelere çarpmasını ve kendine zarar vermesini önler. Aynı zamanda robotlar, hareketi dengelemek için bir algılayıcıya ve zarar gördüğünde farkına varabilmek için ısı ve ağrı algılayıcılarına ihtiyaç duyar. Yüz sensörlerinin ayrıca insansı yüz ifadeleri yapmak için sağlam olması ve bu sensörlerin pek çok çeşitli ifadeler taşıyabilmesi gerekir. Bu sensörlerin mevcut ve verimli olduğundan emin olmak zor bir iştir.

Yapay Zeka-Tabanlı Etkileşim, insansı robotların insanlarla etkileşime girme düzeyi oldukça sınırlıdır. Yapay zekanın kritik olduğu nokta da burasıdır. Robotlar; komutların, soruların veya ifadelerin deşifre edilmesine yardımcı olabilir ve hatta esprili, alaycı cevaplar verebilir.

Yapay Zeka Robot Örnekleri

Bazı yapay zeka robotları o kadar insani ve verimlidir ki oldukça popüler hale gelmiştir. İşte bunlardan birkaçı:

Sophia, dünyanın ilk robot vatandaşıdır. 11 Ekim 2017’de Birleşmiş Milletler’e tanıtıldı. 25 Ekim’de Suudi Arabistan vatandaşlığı aldı ve bu onu vatandaşlık sahibi olan ilk insansı robot yaptı. Hanson Robotics tarafından yaratılan Sophia, çok çeşitli insan eylemleri gerçekleştirebiliyor. 50 adet yüz ifadesi yapabildiği ve duygularını eşit şekilde ifade edebildiği söyleniyor. Sophia, çok etkileyici gözlere sahip ve yapay zekası insani değerler etrafında dönüyor. Eşit bir mizah anlayışı bulunan bu özel insansı robot, İngiliz aktris Audrey Hepburn’e benzetilmek amacıyla tasarlandı. Sophia, vatandaşlık kazandığından bu yana, birçok röportaj ve konferansa katıldı ve şu anda dünyanın en popüler yapay zeka robotlarından biri.

Yapay zeka örneklerinden bir diğeri Kodomoroid TV Sunucusu, Japonya’da icat edildi. Adı Japonca çocuk (kodomo) kelimesi ve ‘Android’ kelimesinin birleşiminden gelen robot, çok sayıda dil konuşuyor ve haberleri okuma, hava durumu tahminlerini verme yeteneğine sahip.

Bir diğer yapay zeka robotu Jia Jia, tanıtımı yapılmadan önce Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nde bir ekip tarafından üç yıl boyunca üzerine çalışıldı. Jia Jia’nın konuşma yeteneği bulunuyor, ancak sınırlı hareket edebiliyor ve resmi konuşma yapabiliyor. Çok fazla ifadeye sahip olmamakla birlikte; yaratıcı ekip, daha fazla gelişme göstermesi adına öğrenme yeteneklerini güçlendirmeyi planlıyor. Konuşma ve kelime haznesi daha fazla çalışmaya ihtiyaç duysa da, robot oldukça gerçekçi.

Yapay zeka robotları geliştirilmeye devam ediyor. Yapay zeka teknolojisi ilerlerken, onları yakın gelecekte günlük yaşamımızda her yerde bulabilmemiz mümkün görünüyor.

Kaynak: Forbes

2019 yapay zeka ai akıllı asistan artificial intelligence iş hayatında yapay zeka Machine learning Yapay zeka yapay zeka kullanım alanları yapay zeka ve pazarlama