Big data, teknolojinin hızlı ilerleyişi ve verinin öneminin artmasıyla sık sık karşımıza çıkan bir terim olmasına rağmen, aslında ne anlama geldiğine dair kafa karışıklığına da yol açmaktadır. Big data; yapay zeka, veri bilimi ve nesnelerin interneti dahil olmak üzere birçok dijital dönüşüm uygulamasının arkasındaki itici güçtür. Peki big data tam olarak nedir ve nasıl değişimler yaratmaktadır?

Big Data’nın Hikayesi

Her şey dijital çağın başlangıcından bu yana ürettiğimiz veri miktarındaki patlama ile başlıyor. Kuşkusuz bunun sebebi büyük ölçüde, yaşadığımız dünyadan verileri yakalayabilen bilgisayarların, İnternetin ve teknolojinin yükselişidir.

Aslına bakarsak veri kendi başına yeni bir buluş değildir. Bilgisayarlardan ve veri tabanlarından önce, kağıt üzerinden tutulan kayıtlar ve arşiv dosyaları da veri tanımının içerisine girmektedir. Bilgisayarlar ve veri tabanları, verileri kolayca erişilebilir bir şekilde büyük ölçekte depolamak ve düzenlemek için kullanıcılara bir alan sağladı. Bilgi bir tıkla elde edilmeye başladı.

Günümüzde yaptığımız hemen hemen her işlem dijital bir iz bırakıyor. Çevrimiçi olduğumuzda, GPS donanımlı akıllı telefonlarımızı taşıdığımızda, sosyal medya veya sohbet uygulamaları aracılığıyla arkadaşlarımızla iletişim kurduğumuzda ve alışveriş yaptığımızda veri üretiyoruz. Bununla birlikte, makine tarafından üretilen veri miktarı da hızla artmaktadır. Örneğin; veriler, “akıllı” ev cihazları birbirleriyle veya ev sunucularıyla iletişim kurduğunda oluşturulur ve paylaşılır. Dünyanın dört bir yanındaki fabrika ve fabrikalardaki endüstriyel makineler, verileri toplayan ve ileten sensörlerle giderek daha fazla donatılmaktadır.

“Büyük Veri” terimi, tüm bu verilerin toplanması ve bunları iş dahil olmak üzere çok çeşitli alanlarda kendi yararımıza kullanma yeteneğimizi ifade eder.

Big Data nasıl çalışır?

Big data, herhangi bir şey veya herhangi bir durum hakkında ne kadar çok şey bilirseniz, gelecekte ne olacağı konusunda o kadar güvenilir tahminler yapabileceğiniz ilkesine göre çalışır. Nispeten yakın zamana kadar, veriler elektronik tablolar veya veri tabanlarıyla sınırlıydı ve hepsi çok düzenliydi. Sıralar ve sütunlar halinde kolayca düzenlenemeyen herhangi bir şey üzerinde çalışmak çok zordu. Ancak şimdi, depolama ve analitikteki gelişmeler, birçok farklı türde veriyi yakalayabileceğimiz, depolayabileceğimiz ve bunlarla çalışabileceğimiz anlamına gelmektedir. Sonuç olarak, “veri” artık veri tabanlarından fotoğraflara, videolara, ses kayıtlarına, yazılı metinlere ve sensör verilerine kadar her şeyi ifade edebilir.

Tüm bu dağınık verileri anlamlandırmak için, Büyük Veri projeleri genellikle yapay zeka ve makine öğrenimini içeren son teknoloji analizleri kullanır. Bilgisayarlara bu verilerin neyi temsil ettiğini – örneğin görüntü tanıma veya doğal dil işleme yoluyla – tanımlamayı öğreterek, modelleri insanlardan çok daha hızlı ve güvenilir bir şekilde tespit etmeyi öğrenebilirler.

Big Data Nasıl Kullanılıyor?

Bu, sürekli büyüyen sensör bilgileri, fotoğraflar, metin, ses ve video verileri akışı, verileri artık birkaç yıl önce bile mümkün olmayan şekillerde kullanabileceğimiz anlamına gelir. Böylece neredeyse her sektörde iş dünyasında devrim yaratılmaktadır. Büyük Veri, şirketlerin operasyonlarını çok daha verimli bir şekilde yürütmelerine de yardımcı olmaktadır.

Büyük veri projeleri, farklı şekillerde dünyayı değiştirmeye yardımcı oluyor:

• Sağlık hizmetlerini iyileştirme: Veriye dayalı tıp, hastalıkları erken tespit etmeye ve yeni ilaçlar geliştirmeye yardımcı olabilecek modeller için çok sayıda tıbbi kayıt ve görüntüyü analiz etmeyi içerir.
• Doğal ve insan kaynaklı felaketleri tahmin etme ve bunlara müdahale etme: Sensör verileri, depremlerin bir sonraki şiddet olasılığını tahmin etmek için analiz edilebilir ve kuruluşların hayatta kalanlara yardım sağlamasına yardımcı olacak ipuçları verir.
• Suçu önleme: Polis güçleri, kaynakları daha verimli bir şekilde dağıtmak ve ihtiyaç duyulan yerlerde caydırıcı olmak için kendi istihbaratlarına ve kamuya açık veri setlerine dayalı veriye dayalı stratejileri giderek daha fazla benimsemektedir.

Big Data Endişeleri

Büyük veri bize benzeri görülmemiş içgörüler ve fırsatlar sunar, ancak aynı zamanda ele alınması gereken endişeleri ve soruları da ortaya çıkarır:

• Veri gizliliği: Şu anda ürettiğimiz Büyük Veriler, kişisel yaşamlarımız hakkında çoğunu gizli tutma hakkına sahip olduğumuz birçok bilgi içermektedir. Giderek artan bir şekilde, ortaya koyduğumuz kişisel veri miktarı ile büyük veri destekli uygulama ve hizmetlerin sunduğu rahatlık arasında bir denge kurmamız gerekir.
• Veri güvenliği: Birisinin verilerimize belirli bir amaç için sahip olmasından memnun olsak bile onları güvende tutacaklarına güvenebilir miyiz?

Bu zorluklarla yüzleşmek, Büyük Verinin önemli bir parçasıdır ve verilerden yararlanmak isteyen kuruluşlar tarafından mutlaka ele alınmalıdır. Bunu yapmamak, işletmeleri sadece itibarları açısından değil, aynı zamanda yasal ve finansal açıdan da zarara uğramasına neden olabilir.

Geleceğe Doğru Big Data

Veriler dünyamızı ve yaşama şeklimizi benzeri görülmemiş bir hızla değiştiriyor. Elimizdeki veri miktarı yalnızca artacak ve analitik teknolojisi daha gelişmiş hale gelecektir.

İşletmeler için, Büyük Veriden yararlanma yeteneği önümüzdeki yıllarda giderek daha kritik hale gelecektir. Verileri stratejik bir varlık olarak gören şirketler, ayakta kalacak ve gelişecektir. Bu devrimi görmezden gelenler geride kalma riski taşımaktadır.

Kaynak

Bernard Marr

big data big data nasıl çalışır big data nasıl kullanılır big data ne demek big data nedir big data tanımı büyük veri nedir